Onlangs is onder de titel ‘Koken in Oorlogstijd’ een alleraardigst boekje van de hand van Manon Henzen verschenen. Het bevat gerechten en recepten uit de eerste helft van de jaren veertig van de vorige eeuw. Een periode waarin een beroep werd gedaan op de creativiteit, iets wat we vandaag de dag ook terugvinden, als het bijvoorbeeld gaat om vleesloos eten.
Publicaties
- Recensies over boeken, exposities en andere zaken die met de culinaire geschiedenis van de Lage Landen te maken hebben.
- Spreekwoorden over culinair erfgoed in samenwerking met Onze Taal.
Dineren aan de gracht
Heeft u zich wel eens afgevraagd waarom oud glaswerk vaak een versiering met reliëf kennen? Het antwoord staat in dit prachtige boek over de regentenfamilie Van Loon, medeoprichters van de VOC. ‘Dineren aan de gracht’ combineert een blik in het dagelijks leven van de familie met diners, serviesgoed en uiteraard recepten.
Snuffelen in 400 jaar kookboeken
Luilekkerland is een prachtig uitgevoerd boek dat een inkijk geeft in de kookboeken van de zestiende eeuw tot ongeveer vandaag. Culinaire geschiedenis ten voeten uit, maar, zo zeggen de auteurs, het geeft niet weer wat ‘de mensen in het land’ aten. Kookboeken waren er voor de koks van de elite, maar ze geven wel weer wat er zoal beschikbaar was en wat er werd gegeten.
Kookboek van de Gouden Eeuw
Een leuk historisch kookboekje met recepten uit de Gouden Eeuw is onlangs verschenen. Leuk om zelf mee aan de slag te gaan om oude gerechten in 2018 te herontdekken.
Weten wat voor vlees je in de kuip hebt
‘Weten wat voor vlees je in de kuip hebt’ betekent: weten wat iemand waard is, wat zijn eigenschappen en vaardigheden zijn, kortom: wat je aan hem hebt. Toen er nog geen koelkasten en vriezers bestonden, werd vlees gepekeld (gezouten) om het te kunnen bewaren. Dat gebeurde in kuipen: vaten die van boven iets wijder waren… [Lees meer]
Komt voor de bakker
‘Dat komt voor de bakker’ betekent: ‘het komt in orde’. Varianten zijn: ‘Komt voor de bakker’, ‘Voor de bakker!’ en ‘Het is voor de bakker’ (‘het is gelukt, het is in orde’). In het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) staat dat deze uitdrukking misschien herinnert aan vroeger tijden, toen men dikwijls zelf deeg kneedde en het naar… [Lees meer]
Kookschrift in een wel heel mooi handschrift
Soms is enkel het bladeren door een kookboek al een feestje en is het werkelijk maken van de gerechten niet eens nodig. De foto’s geven voldoende prikkels om je voor te stellen hoe het zou smaken. Een gewone mensen boekenkast is per definitie te klein voor alle mooie boeken die je zou willen hebben. En… [Lees meer]
Kleine Geschiedenis van de Hutspot
Niets zo Nederlands als hutspot. In dit Kleine Geschiedenis van de Hutspot geeft Jacques Meerman inhoud aan de titel. Om het ontstaan en de betekenis van hutspot te begrijpen wordt de vaderlandse geschiedenis doorgelicht. Een ontzettend leuk boekwerk voor mensen die van stamppot met diepgang houden. Eerder verscheen van de hand van Meerman het prachtige… [Lees meer]
De voedselparadox
Het is geen prettige wereld die Herman Lelieveldt beschrijft in zijn boek ‘De voedselparadox’. Het is zelfs een beetje surreëel. Het lijkt wel alsof iedereen zich inzet voor een duurzamer georganiseerd voedselsysteem in Nederland, terwijl het tegelijkertijd niet lukt om een gezamenlijke strategie op te zetten. Bovendien wijst iedereen elkaar de vinger op de vraag… [Lees meer]
Dit is uw land
Onderzoeker Hans van Grinsven en schrijver Kees Kooman hanteren in hun boek Dit is uw land regelmatig het gezegde ‘En de boer hij ploegde voort’. Dat is meerdere opzichten kenmerkend voor het boek. Allereerst geven Van Grinsven en Kooman een in swingende spreektaal doorspekt betoog dat miegelt van de feiten en cijfers over de ontwikkeling… [Lees meer]
De culinaire ziel van Nederland
Aangenaam verrast! Eddie Niesten schreef een intrigerend boek over ons eetgedrag, onderbouwd met heel veel recepten. Geen culinaire hoogstandjes die bij de edellieden op tafel kwamen, neen, juist datgene dat we vroeger en soms nu nog steeds thuis bereiden en onze disgenoten voorschotelen. Het is wat we eten, het is wat onze ziel voedt. Verreweg… [Lees meer]
Een vette gans bedruipt zichzelf
Een vette gans bedruipt zichzelf betekent: ‘iemand die rijk is, heeft geen hulp nodig’. Je kunt het ook zeggen van bijvoorbeeld een bedrijf: als dat goed loopt, heeft het geen subsidie of andere vormen van steun nodig. Ganzen en andere watervogels hebben veel vet. Als je ze braadt, kan dat in hun eigen vet: je hoeft… [Lees meer]
Tot in de pruimentijd
Tot in de pruimentijd! is een afscheidsgroet waarmee wordt bedoeld: ‘tot over een poosje!’ Je kunt het ook zeggen als je niet weet wanneer je de ander weer zult zien; dan betekent het ‘tot ooit!’ Met pruimentijd wordt eigenlijk de tijd bedoeld waarin de pruimen rijp zijn, grofweg van juli tot oktober dus. Waarom er in… [Lees meer]
Als het melk regent, staan mijn schotels omgekeerd
Deze uitdrukking is eigenlijk een klacht. Er wordt mee bedoeld: ‘Ik heb ook nooit eens een keer geluk.’ Áls er een keer een voordeel te halen is (namelijk: er komt geen regen, maar melk uit de lucht vallen), dan kan ik er niets mee (dan kan ik de melk niet opvangen in schalen, want die… [Lees meer]
Ergens zijn aspergebedden aanleggen
Met deze uitdrukking wordt bedoeld dat iemand zich ergens (vermoedelijk) voorgoed zal vestigen: hij zal er dus tot aan zijn dood wonen. Het kweken van asperges is een tijdrovende zaak. Eerst moeten de asperges gezaaid worden. Pas na drie jaar kunnen de planten (‘klauwen‘ genaamd) worden overgebracht naar een aspergebed. Een aspergebed wordt gemaakt door… [Lees meer]